blogpost 60, 14-JUL 2025, Reijer Staats
In geuren en kleuren door Andalusië
Ik lig op het strand, schrijf, alle zintuigen aan, al een lange tijd. Misschien vanwege de warmte? Of door de geur van flor de noche, die jasmijnachtige bloem die sommigen heerlijk vinden ruiken, maar mij doet gruwelen. Of is het het zomerritme? De slaperige middagen in de airco, de droog-korrelige ogen bij het ontwaken, en de lome avonden slenterend over de paseo.
“Salir de noche,” zegt de Andalusiër. Overdag te heet, dus trekt men er ’s avonds tot laat op uit: “Als je mij vanavond met een refresco en een tapa op het terras ziet zitten, zwaai gerust, dan drinken we er één!”
Bij Restaurante La Roka, een begrip aan deze costa, is het zweten geblazen. Ik ben blij dat wij aan een tafeltje in het restaurant zitten, nabij de airco, en niet buiten op het terras, waar de karaktervolle gasten, zowel de señoras als de hombres, gretig gebruik maken van de waaiers, die zijn uitgedeeld in alle kleuren van de regenboog. De warmte blijft namelijk nogal onder de parasols en de zonneschermen hangen. Ik nip nog eens van mijn citroenlimonade: tintelend fris zoetzuur.
Opeens overstemt Pavarotti door de speakers het Spaanse geroezemoes in het etablissement. Precies op het moment dat de zon achter de horizon zakt. De waaiers worden weer ingeleverd, of verdwijnen in de handtassen; een enkele hombre met zweetshirt houdt hem nog even in de hand.
Men begeeft zich naar de rand van het panoramaterras om dit magische moment vast te leggen: Selfies, met de foto bovenaan deze blogpost als achtergrond, zijn het resultaat.
Na de korte nachten klinken ze vertrouwd, de afzeggingen voor de ochtendbootcamps op het strand: “He pasado mala noche.”
Thuis wacht de koelte en de mystieke sfeer van geurstokjes met Almuñécar-aroma: houttonen en azahar uit deze regio, samengesteld door en cadeau gekregen van Jorg en Froukje, nieuwe vecinos op wiens avocadofinca we te gast waren, en waar we alvast een sneak preview van hun Almuñécar Aromas Tour mochten beleven.
Het gezoem van een plafondventilator aan een dikke boomtak, de aangename bries die deze verspreidt, het getjirp van cicaden vult de boomgaard...
Zweet gutst over mijn rug. T-shirt nummer drie ligt meestal voor de middag al in de wasmand.
Verbonden in Andalusië
Een familie in Bretonse streepshirts doet een stap opzij, wij passeren. “Leuk om ook eens over te schrijven,” zegt Johan, “kinderen van verschillende leeftijden uit hetzelfde gezin met dezelfde outfits. Typisch Spaans.” Wat lijkt me dat verschrikkelijk. Vooral als je de oudste bent! Nog voor het gezegd is, zien we bij de bushalte van Línea 2 opnieuw zo’n teken van uiterlijke familieverbondenheid: een vader en zijn zoontje, een kleuter nog, allebei in lichtblauw-wit Argentijns voetbaltenue, met MESSI op de rug.
Her en der ontsieren kabels de witte façades van de Spaanse pueblo. Waar een bevestigingspunt het heeft begeven, hangt de bedrading tot halverwege de benedenverdieping, of bungelt deze slordig tussen verweerde houten palen en metalen masten. Het uitzicht wordt er niet mooier op.
Zo kijkt onze buurvrouw van Villa Merise, Teresa, al decennialang uit op vijf doorhangende kabels boven haar terras. Aan tafel in haar comedor valt het oog eerder op deze waslijn van kabels dan op het panorama op zee. Strak loopt het pas weer boven Villa Merise naar de gevel van de andere buurvrouw, Esther, waar alles, zoals gebruikelijk (je kon het al lezen in Lekker lang), netjes gebundeld en wit geschilderd is.
NB: het gaat hier om oude, ongebruikte Telefónica-kabels. Alle buren zijn al lang geleden overgestapt op mobiel bellen en wifi via een schotel of satelliet.
Dan verschijnt Pepe, de commerciële man van een internetaanbieder uit de buurt. Hij loopt onderzoekend rond ons straatje en inventariseert er de situatie. Ik spreek hem aan, en al snel heeft hij bij alle buren gepolst of er interesse is in glasvezelinternet van zijn firma. Een volmondig “SÍ” klinkt onder de vecinos, behalve bij Esther, die genoeg heeft aan haar mobieltje met 4G, en Teresa, wier huis toch in de verkoop staat.
De installatiedatum staat gepland en vijf técnicos staan in het gelid om vier huizen op glasvezel aan te sluiten. Pepe coördineert. Dan zet Teresa haar kont in de krib: “Geen nieuwe kabels boven mijn tuin! Basta!” Er ontstaat een fel burenoverleg in haar comedor en iedereen druipt af.
Een half jaar later beleg ik dan maar een bijeenkomst met het voorstel om de kabels overal voorlangs te trekken, en de oude te laten verwijderen. En zo genieten we nu van supersnel internet, en zal Teresa haar huis met prachtig vrij uitzicht op zee vast snel verkocht hebben.
Alleen Esther, die zelf geen internet nodig had, doet beklag over de nieuwe zwarte kabels, die wat slordig bungelen aan haar witte gevel. Ik bundel ze netjes samen, trek ze strak en schilder ze wit onder de bloedhete zon. “Eres genial, besos!” appt ze dankbaar.
Nu is de vraag: wat gaan we doen met deze kale paal?
Leef je droom
La mano de Fátima van Ildefonso Falcones, de roman die ik vaker aanhaal, omdat het lezen over de Moorse symboliek en de geschiedenis van het 16e-eeuwse Andalusië me zo geroerd heeft. De scène waarin Fátima haar huwelijksnacht met Hernando voorbereidde... Ik was er bij! Geurige amberolie, rozenblaadjes op het bed, wierook in de lucht, het zachte schijnsel van kaarslicht, de damp van het rituele bad. Liefde in een tijd van onderdrukking en middeleeuwse gruwelijkheden.
Het is 06.45 uur. Ik lig in bed en draai me nog eens om. Johan en ik lopen door een onbekend huis: betonlook, lange gangen, zwarte kozijnen. Waar zijn we? We lijken haast te hebben, trekken de deur achter ons dicht en staan ineens in een Nederlandse woonwijk. Aan de kade om de hoek spotten we dolfijnen en als ik op één inzoom, zie ik deze me aankijken en van gedaante veranderen. De kade, de vissers en de bootjes op zee; het beeld is toch ineens weer typisch Andalusisch.
We lopen naar het havengebouw, waar zich een absurde scène afspeelt: drie tuttig geknipte witte poedel honden in zee steken hun koppen boven het water uit. Francis – Johans zus, onlangs nog op bezoek – zie ik als een ware activist, spandoek in de lucht, medestanders zoekend, protesteren tegen het menu van patat met mayo dat deze dieren door de vissers wordt voorgeschoteld. “Nu ben je net Roelien uit Gooische Vrouwen,” hoor ik mezelf nog net tegen haar roepen, wanneer Johan me wekt uit mijn slaap: “Het is 09.15 uur, in actie komen!”
Een droom: een waarschuwing, een verklaring, een voorspelling? Is er iets te verwerken, of is het slechts fantasie?
Ik ben inmiddels ruim zes maanden sin alcohol. Al een half jaar lekker slapen, dromen en verwonderen. Soms is het even zoeken, zonder dat zuchtende: “Zo, nu eerst een wijntje…” Maar dan adem ik door en accepteer ik dat alles er mag zijn.
In geuren en kleuren door Andalusië ga ik steeds bewuster. Zo lig ik hier op het strand en schrijf, en als ik klaar ben, sluit ik mijn ogen en blijf nog lekker even liggen...
Besos!
Johan & Reijer